سیاست بالکانیزاسیون رژیم صهیونیستی در خاورمیانه (با تأکید بر کردهای عراق)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مطالعات منطقه ای دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری روابط بین الملل، گروه روابط بین الملل، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی،

3 استادیار گروه روابط بین الملل، دانشگاه امام صادق علیه السلام، تهران، ایران.

چکیده

یکی از راهبردهای رژیم صهیونیستی در خاورمیانه، بالکانیزه کردن این منطقه است. رژیم صهیونیستی که با چالش‌ها و معضلات امنیتی متعددی روبه‌رو است، بهترین اقدام برای فائق آمدن بر این مشکلات و تداوم بقا در محیط منطقه‌ای خاورمیانه را تضعیف کشورهای موجود در غرب آسیا و بر همین اساس، بالکانیزه کردن این منطقه می‌داند. پژوهش حاضر با روش توصیفی– تحلیلی در پی پاسخ به این سؤال است که اهمیت و جایگاه کردهای عراق در سیاست بالکانیزاسیون خاورمیانه توسط رژیم صهیونیستی چیست؟ یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که بالکانیزه کردن خاورمیانه یکی از سیاست‌های اصلی رژیم صهیونیستی در قالب دکترین‌های مختلف آن به‌ویژه دکترین پیرامونی می‌باشد که بارقه‌های آن را می‌توان در سرتاسر اقلیت‌های قومی و مذهبی منطقه مشاهده کرد. در این میان با توجه به پراکندگی کردها در قلب خاورمیانه و در چهار کشور مهم منطقه و بهره‌مندی از مزیت‌های ژئوپلیتیکی متعدد، این گروه بهترین گزینه برای سیاست بالکانیزه کردن خاورمیانه از سوی رژیم صهیونیستی به‌حساب می‌آید. در این بین، کردهای عراق هم به‌عنوان ستون فقرات کردهای منطقه به سبب ویژگی های منحصر به فردی مانند هم‌مرز بودن با جمهوری اسلامی ایران و دارا بودن منابع غنی نفت، مورد توجه ویژه رژیم صهیونیستی قرار گرفته است. از همین رو رژیم صهیونیستی همواره با هدف تغییر مرزهای ژئوپلیتیکی خاورمیانه و تضعیف کشورهای حاضر در آن، از استقلال‌طلبی کردها به ویژه کردهای عراق حمایت نموده است.

کلیدواژه‌ها


  • منابع

    الف- فارسی

    • احمدی، حمید (1388). ریشه‌های بحران در خاورمیانه. تهران: انتشارات کیهان.
    • احمدی، حمید (1400). سیاست و حکومت در خاورمیانه. تهران: نشر نی.
    • اخوان‌کاظمی، مسعود، و عزیزی، پروانه (1390). «کردستان عراق، هارتلند ژئوپلیتیکی رژیم صهیونیستی»، راهبرد، 20 (60)، 141-168.
    • آجیلی، هادی، و رضایی، نیما (1397). «رئالیسم تدافعی و تهاجمی (چارچوبی تئوریک برای تحلیل وقایع و رخدادهای حوزه خلیج‌فارس)»، امنیت ملی، 8 (27)، 198-165.
    • آلفر، یوسی (1399). پیرامونی؛ جست‌وجوی رژیم صهیونیستی برای یافتن متحدان خاورمیانه‌ای. ترجمه علیرضا سلطانشاهی، تهران: انتشارات بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی.
    • جهانگیری، رضا (1398). «واکاوی منافع رژیم صهیونیستی در شکل‌گیری یا عدم شکل‌گیری کردستان بزرگ»، آفاق علوم انسانی، 3 (28)، 171-153.
    • حیدری، احمد و همکاران (1397). «استراتژی رژیم صهیونیستی در کردستان عراق و نگرانی‌های جمهوری اسلامی ایران»، مطالعات انقلاب اسلامی، 15 (54)، 128-109.
    • خاطرخواه آناقیز، علی، و پوستین‌چی، زهره (1401). «رژیم صهیونیستی؛ استقلال‌خواهی کردستان عراق و تهدیدات آن برای امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران»، پژوهش‌های روابط بین‌الملل، 12 (47)، 67-39.
    • خسروی، علیرضا (1389). «افزایش حضور رژیم صهیونیستی در شمال عراق و چالش‌های امنیتی جمهوری اسلامی ایران»، پژوهش‌نامه روابط بین‌الملل، 4 (46)، 86-33.
    • ربیعی، حسین (1399). «تحول مفهوم قدرت در قرن بیست‌ویک و آینده توازن قوا در منطقه جنوب غرب آسیا»، آمایش سیاسی فضا، 3 (1)، 56-69.
    • روحی، نبی‌الله (1393). «استراتژی رژیم صهیونیستی در اقلیم کردستان عراق و پیامدهای امنیتی آن بر جمهوری اسلامی ایران»، آفاق امنیت، 7 (24)، 107-150.
    • روگان، یوجین (1397). «پیدایش دولت‌های مدرن در خاورمیانه»، در روابط بین‌المللی خاورمیانه، ترجمه احمد سلطانی‌نژاد. تهران: انتشارات وزارت خارجه.
    • زیباکلام، صادق، و عبدالله‌پور، محمدرضا (1390). «ژئوپلیتیک شکنندۀ کردستان عراق، عاملی عمل‌گرا در نزدیک کردهای عراق به اسرائیل»، سیاست، 41 (4)، 59-75.
    • ساوهدرودی، مصطفی و همکاران (1393). «بررسی پیامدهای روابط سیاسی رژیم صهیونیستی با کردستان عراق بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران»، دانش امنیتی، 2 (3)، 143-162.
    • سلطانشاهی، علیرضا (1399). پیرامونی؛ جست‌وجوی رژیم صهیونیستی برای یافتن متحدان خاورمیانه‌ای. تهران: انتشارات بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی.
    • عبدالله‌پور، محمدرضا (1390). «تعارض ژئوپلیتیکی کردستان عراق با میدان‌های منطقه‌ای، جذب رژیم صهیونیستی در میدان مغناطیسی کردستان عراق»، مطالعات خاورمیانه، 18 (2)، 85-106.
    • فرامکین، دیوید (1398). صلحی که همه صلح‌ها را بر باد داد. ترجمه حسن افشار. تهران: انتشارات ماهی.

     

    ب- عربی

    • السید، عباس. (2019). الدور الإسرائیلی فی الأزمة والحرب على الیمن. قابل دسترسی در: http://althawrah.ye/archives/570861

     

    پ- انگلیسی

    • Abdullah, D. (2017). “Kurdish independence will see Iraq disintegrate” Retrieved From: https://www.middleeastmonitor.com.
    • Ağdemir, A. M. (2022). “Is the Kurdish Government in Iraq a New Peripheral Friend for Israel?” Journal of International Relations and Political Science Studies, (5), PP. 63-82.
    • Bengio, O. (2014). “Surprising Ties between Israel and the Kurds”, Middle East Quarterly, 21 (3), PP.1-12.
    • Dailysabah (2014). “Israel, US import disputed oil from Iraqi KRG”, Retrieved From: https://www.dailysabah.com.
    • Podeh, E. (2022). “Why Did the Idea of an Alliance between Israel and Minorities in the Levant Collapse?”, Book Reviews by Pinhas Inbari, Strategic Assessment, 26 (1), https://www.inss.org.
    • Fildiş, A. (2107). “Greater Israel Project And Balkanization Of Syria”, In: Balkan And Near Eastern Journal Of Social Sciences, 3 (3), Retrieved November 12, from http://ibaness.org.
    • Grubacic, A. (2012). “Balkanization of Politics, Politics of Balkanization”, Globalizations, 9 (3), At:https://doi.org/10.1080/14747731.2012.680739
    • Guzansky, Y. (2021). “Israel's Periphery Doctrines: Then and Now”, Middle East Policy, 28 (3-4), At: https://doi.org/10.1111/mepo.12579.
    • Haaretz (2015). “Report: Israel Imports Three-quarters of Its Oil From Iraq's Kurds”, Retrieved From: https://www.haaretz.com.
    • Heller, J. (2017). “Israel endorses independent Kurdish state”, Retrieved From: https://www.reuters.com.
    • Hersh, S. M. (2004). “Israel Look to the Kurds”, New Yorker, July 86.
    • Jones, C & Guzansky, Y. (2019). Fraternal Enemies: Israel and the Gulf Monarchies. Oxford University Press.
    • Judah, B. (2015). “Israel Welcomes Chaos on Its Borders”, Politico, 16 June, at: http://www.politico.eu.
    • Lindenstrauss, G. & Eran, O. (2014). “The Kurdish Awakening and the Implications for Israel”, Strategic Assessment, 17 (1), PP 83-93.
    • Makinde, A. (2018). “Greater Israel” and the Balkanization of the Middle East: Oded Yinon’s “Strategy for Israel”, Astutenews, Retrieved from https://astutenews. Com.
    • Nazemroaya, M. (2006). “Plans for Redrawing the Middle East: The Project for a New Middle East”, May 19, Retrieved: https://www.globalresearch.ca.
    • Porter, G. (2020). “Israel's Construction of Iran as an Existential Threat”, Journal of Palestine Studies, 45 (1), PP 43-62.
    • Pringle, R. W. (2018). “ Encyclopedia Britannica”, at: https://www.britannica.com/topic/Balkanization.
    • Sharett, M. (2019). Perspectives on Israel Studies: My Struggle for Peace, Indiana University Press
    • Shilon, A. (2018). Ben-Gurion's Pragmatic Approach to Borders, Retrieved from: https://mosaicmagazine.com
    • Silverstein, R. (2022). How Israel is using Iraq's Kurdistan as a launchpad to attack Iran. Retrieved From: https://www.middleeasteye.net.
    • Udasin, S. (2015). “Majority of Israeli Oil İmported from Kurdistan”, Retrieved from: https://www.academia.edu/36555187.
    • Wahab, B. (2017). “Why Israel Is Cheering On Iraqi Kurds' Push for Independence”, Retrieved From: https://www.washingtoninstitute.org.
    • Williams, D. (2014). "Israel Tells U.S. Kurdish Independence is ‘Foregone Conclusion”, Retrieved from: https://www.reuters.com.
    • Winter, C. (2018). “Who are the Kurds?” Deutsche Welle, 24 January.
    • Yinon, O. (1982). “A Strategy for Israel in the Nineteen Eighties”, Retrieved from: https://www.voltairenet.org.