نقش کریدورها در محیط راهبردی ج.ا. ایران و آثار آن‌ها بر قدرت ملی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد روابط بین‌الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، جمهوری اسلامی ایران

2 دانش آموخته دکتری علوم سیاسی، دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، جمهوری اسلامی ایران

چکیده

کریدورها نمایانگر دامنه گسترده‌ای از سرمایه‌گذاری در پروژه‌های متنوع لجستیکی، ارتباطات، گردشگری، انرژی و غیره هستند که توان سیاسی، نظامی و فرهنگی را نیز در خود امتداد داده‌اند. به همین پیوستگی، کشورها در ایجاد و پیوند با کریدورها می‌توانند شرایط افزایش قدرت را برای خود فراهم ‌کنند و ایران با دارا بودن موقعیت جغرافیایی با اهمیت در نظام بین‌الملل از این قاعده جدا نیست. هدف اصلی پژوهش با تمرکزی مشخص در ارتباط با مهم‌ترین کریدورهای مناطق پیرامونی ایران با محوریت پِکَن، دهلی‌‌نو، آنکارا، واشینگتن و تهران مورد توجه قرار خواهند گرفت که از یک طرف نقش آن‌ها را به عنوان نمونه‌هایی در نظام بین‌الملل مشخص و از طرفی دیگر تأثیرات این کریدورها بر قدرت ایران ارزیابی شود. پرسش اصلی پژوهش حاضر عبارت است از اینکه «نقش مهم‌ترین کریدورها در محیط راهبردی ج.ا. ایران و تأثیر آن‌ها بر قدرت ملی ایران چیست؟» یافته‌های پژوهش از طریق چارچوب نظری «سه ‌‌حوزه‌ای/سه ‌سطحی» دکتر محی‌الدین مصباحی و روش توصیفی-تحلیلی با تکیه بر منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی، مؤید اثرگذاری گسترده کریدورها با تکیه بر ابزارهای ژئواکونومی همچون ارز قدرتمند، توان سرمایه‌گذاری همراه با پیامدهای ژئوپلیتیکی و ژئوکالچری در سطوح مختلف نظام بین‌الملل است. پیوند جغرافیای ایران با راه ابریشم‌نوین، راه کتان، کریدور شمال-جنوب و همچنین چندمنظوره کردن کریدور محور مقاومت علاوه بر اینکه به قدرت اقتصادی، سیاسی، نظامی و فرهنگی کشور در داخل و همچنین توسعۀ پایگاه‌های قدرت در امتداد همین کریدورها در خارج خواهد افزود از اهمیت نقش محورهای آنکارا و واشینگتن(مسیر حمل و نقل ترانس-کاسپین، کریدور میانی و عرب-مِد) نیز کم خواهد کرد.

کلیدواژه‌ها

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار