بررسی تاثیر علائق ژئوپلیتیکی در ایجاد چالش های منطقه ای در جنوب غرب آسیا؛ مطالعه موردی: ایران و عربستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

دو کشوری که جهت موقعیت اولی در یک منطقه در تلاش هستند، هیچ گونه رابطه دوستانه ای با یکدیگر نخواهند داشت. رابطه این دو کشور تابع نوعی رقابت پایدار خواهد بود که در جهت یارگیری کشورهای دیگر منطقه، به چالش کشاندن همدیگر و حمایت از کشورها و گروههای کوچکتر جهت تثبیت موقعیت منطقه ای تداوم خواهد داشت. رقابت بین کشورهای یک منطقه در جهان پدیده­ای فراگیر است، لیکن کنش میان کشورهای مدعی تابع نوع و تعداد موارد مورد رقابت و نحوه نگرش به آنها است. در حال حاضر، کنش متقابل دو کشور ایران و عربستان در منطقه جنوب غرب آسیا، رقابت رو به تنش را طی می کند که این رقابت و منازعه به سایر کشورهای منطقه نیز سرایت کرده و تنشهایی را در این بخش از جهان بوجود آورده است. این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی به مطالعه علائق ژئوپلیتیکی دو کشور ایران و عربستان در جنوب غرب آسیا پرداخته است. شیوه گردآوری داده­ها و اطلاعات مورد نیاز کتابخانه­ای و اسنادی و با مراجعه به مراجعه ذی­صلاح انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می­دهد کنش دو کشور ایران و عربستان در جنوب غرب آسیا تحت تاثیر متغیرهای مختلفی چون سابقه تاریخی- فرهنگی، رقابت ایدئولوژیک، ساختار سیاسی متعارض، رقابتهای دینی و مذهبی، گروه­های قومی و مذهبی همسو در کشورهای متقابل و کنش سیاسی سطح فرامنطقه­ای است. هر یک از این عوامل جزء علائق ژئوپلیتیکی دو کشور ایران و عربستان سعودی می­باشد و این علائق ژئوپلیتکی در تولید چالش منطقه­ای و پایداری آن تاثیرگذار است.

کلیدواژه‌ها