تحلیل محتوای کمی منابع قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانش‌آموخته کارشناسی ارشد اندیشه سیاسی، پژوهشگر تاریخ انقلاب و اندیشه متفکران مسلمان

چکیده

قدرت نرم یکی از ابزارهای بازیگران سیاسی بین‌المللی برای عمق‌بخشی راهبردی و کاهش هزینه‌های تامین منافع ملی محسوب می‌گردد. قدرت‌های جهانی برای تحصیل اهداف ترسیم‌شده در محیط راهبردی مترصد کاربست منابع نرم‌افزاری قدرت برای حصول نتایج فراوان با کمترین واکنش، مقاومت و حتی هزینه‌های مادی هستند. ج.ا.ایران برای تعمیق ارزش‌ها و حصول نتایج مطلوب در سیاست خارجی نیازمند طرح‌ریزی راهبردی برای کاربست قدرت نرم در روابط خارجی است و از ملزومات سیاست‌گذاری قدرت نرم در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی، شناخت صحیح منابع نرم بازتولید قدرت است تا از طریق تمرکز بر پتانسیل‌های داخلی، بسترهای افزایش تاثیرگذاری بر مصالح و منافع ملی در محیط راهبردی را فراهم آورد. یکی از بسترهای شناخت منابع قدرت، اسناد ملی و فرادستی است. ازآنجایی که این اسناد با توجه به ظرفیت‌ها، فرصت‌ها و تهدیدات پیش‌روی نظام تدوین و ابلاغ می‌گردند، مداقه در بندها و اصول اسناد فرادستی می‌تواند الگوی منابع قدرت را در اختیار سیاست‌گذاران قرار دهد. در میان اسناد ملی ج.ا.ایران، بیانیه گام دوم به عنوان یک سند ملی، نقشه راهبردی و برنامه اقدام جمعی از ظرفیت مناسبی برای شناسایی و ترسیم الگوی چندوجهی منابع قدرت نرم در غرب آسیا و جهان اسلام برخوردار است. با توجه به تاکید سند گام دوم بر مسئله عزت ملی در روابط خارجی و مرزبندی با واحدهای سیاسی بین‌المللی، لازم است به مقوله قدرت نرم به عنوان یکی از ابزارهای ارتقاء عزت ملی توجه ویژه شود. مقاله حاضر با استعانت از روش تحلیل محتوای کمی مترصد بررسی منابع نرمِ قدرت در بیانیه مزبور است و تلاش نگارنده، پاسخگویی به این سوال خواهد بود: منابع قدرت نرم ج.ا.ایران براساس بیانیه گام دوم انقلاب شامل چه ابعاد و مولفه‌هایی می‌شود؟ یافته‌ها نشان می‌دهند در بیانیه گام دوم به ابعاد مختلف قدرت نرم در عرصه سیاست، اقتصاد، علم و دانش توجه شده است.

کلیدواژه‌ها