یکی از تحولات ژئوپلیتیکی بعد از فروپاشی شوروی در قفقاز جنوبی، کشمکش و درگیری‌های جمهوری آذربایجان و ارمنستان در منطقه قره‌باغ بود که به دو جنگ منجر شد. جنگ اول قره‌باغ در فاصله 1988 تا 1994 و جنگ دوم در سال 2020 دو نتیجه کاملاً متفاوت برای طرفین در پی داشت. اگر در جنگ نخست، ارمنستان علاوه بر قره‌باغ، هفت منطقه دیگر جمهوری آذربایجان در خارج از قره‌باغ را به تصرف درآورد؛ با شکست در جنگ دوم، مجبور به آزادسازی اراضی اشغالی آذربایجان پس از چند دهه شد. در جنگ اخیر هردو طرف با وساطت روسیه، توافق آتش‌بس (10 نوامبر 2020) را امضاء کردند؛ اما بازپس‌گیری قره‌باغ و شکست ارمنستان، بازی‌های ژئوپلیتیکی شکل‌گرفته پس از توافق آتش‌بس و نیز سیاست‌های جدید آذربایجان و ترکیه، آینده بحران شکل‌گرفته در این منطقه را مبهم و پیچیده کرده است. پژوهش پیش روی با استفاده از نظریه بازیها به دنبال پاسخ به این پرسش است که بر اساس همگرایی و واگرایی ذینفعان، آینده در دسترس بحران قره‌باغ چگونه است؟ رویکرد پژوهش از نوع اکتشافی بوده و با استفاده از روش ساختار و راهبرد ذینفعان برای پاسخگویی به این پرسش استفاده‌شده است. روش گردآوری داده‌ها بر اساس پرسشنامه خبرگانی نیمه ساختاریافته است. بر اساس تحلیل نرم‌افزاری،مداخله بازیگران منطقهای و بین‌المللی و منافع متضادی که هریک از بازیگران در این منطقه دارند، سبب پیچیدگی و ابزاری شدن بحران شده و تداوم بحران سبب سرایت پیامدهای آن به دیگر مجموعه‌های امنیت منطقهای خواهد شد.
ابراهیمی کیاپی، ابراهیم؛ زارعی، کمال (1399). «تقابل راهبردهای جمهوری اسلامی ایران و رژیم صهیونیستی در منطقه استراتژیک قفقاز»، فصلنامهپژوهشهایراهبردیسیاست، 9 (32)، 154-125.
اسدی، علیرضا (1393).کاربرد نظریه بازیها در پیشبینی آینده در آینده‌پژوهی از تئوری تا کاربرد: کندوکاوی در روش‌ها.تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی.
امیراحمدیان، بهرام (1399). «آینده‌پژوهی بحران قره‌باغ و موقعیت روسیه»، فصلنامه مطالعات راهبردی جهان اسلام، 21 (4)، 31-54.
بنی‌هاشمی، میرقاسم (1388). «چشم‌انداز توازن قدرت در قفقاز در پرتو تحول در روابط ترکیه- ارمنستان»، فصلنامه مطالعات راهبردی، 12 (4)، 115-144.
حسین‌زاده، شجاع؛ رنجبری، ابوالفضل؛ و میرعباسی، سید باقر (1400). «بررسی نقش بازیگران منطقهای و فرامنطقه‌ای در فرایند مناقشه قره‌باغ"، فصلنامه جامعه‌شناسی سیاسی ایران، 4 (4)، 814-790.
راه نجات، میترا؛ کبیری، حسن (1397). «عوامل مؤثر بر واگرایی روابط ایران و گرجستان (2016-2000)» فصلنامه سیاست جهانی، 7 (1)، 139-166.
رستمی، محمد؛ رمضانی، محمدجواد؛ و آور، امین (1396). «بحران‌های امنیتی در قفقاز جنوبی و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران»، اولینهمایشبینالمللیوسومینهمایشملیپژوهشهایمدیریتوعلومانسانیدرایران، تهران: موسسه پژوهشی مدیریت مدبر.
رضایی، قاسم؛ ثنائیان‌زاده، خدیجه (1400). «بررسی تعامل سازمان ناتو و ترکیه در منطقه قفقاز (بحران قره‌باغ)»،جستارهای سیاسی معاصر، 12 (40)، 51-74.
زهرانی، مصطفی؛ فرجی لوحه‌سرا، تیمور (1392). «منابع بین‌المللی تداوم بحران قره‌باغ»، فصلنامه آسیای مرکزی و قفقاز، 19 (83)، 108-134.
شربیانی، قوام (1388). امنیت ایران و رویکرد ناتو در آسیای مرکزی. تهران: اداره نشر وزارت امور خارجه.
عرب، علی (1378). «کاربرد نظریه بازیها در علوم انسانی»، مجله مجتمع آموزش عالی قم، 1 (4)، 178-161.
گلن، جروم سی؛ گوردن، تئودرجی (1394). مرجع‌شناسی آینده‌پژوهی. ترجمه ابوذر سیفی گلستان. تهران: انتشارات فرهیختگان دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله.
گنجی افسوران، ابراهیم (1400). نیروهای تأثیرگذار منطقهای و فرا منطقهای در بحران قره‌باغ از 1991 تا 2020، پایان‌نامه کارشناسی ارشد روابط بین‌الملل، دانشگاه گیلان.
ولیقلی‌زاده، علی (1395). «تبیین عوامل مؤثر در شکلگیری الگوهای مختلف رفتاری در بحران قره‌باغ»، فصلنامه بین‌المللی ژئوپلیتیک، 12 (43)، 85-120.
Abasov, A. & Khachatrian, H. (2006). The Karabakh Conflict Variants of Settlement: Concepts and Reality. Third edition, Baku-Yerevan: Friedrich-Ebert- Stiftung South-Caucasus Co-ordination office.
Atas, A. (2006). Rusya Federasyonu ve ABD’nin Guney Kafkasya Politikaları: 1990 Sonrası (South Caucasus policy of the Russian Federation and the United States: after 1990), Master Thesis, Gazi University [In Turkish].
Burke, A (1999). “Regional Strategy for the Caspian Sea Basin”, Strategic Review. 27 (4), PP. 18-29.
Cornell, E. (1999). The Nagorno-Karabakh Conflict. Armenia: Department of East European Studies, Uppsala University.
Dagi, Z. (2002). Kimlik, Milliyetcilik ve Dıs Politika, Rusyanın Donusumu (Identity, Nationalism and Foreign Policy, Russia's Transformation). Đstanbul: Boyut Publication [In Turkish].
Demir, A. F. (2003). Turk Dıs Politikası Perspektifinden Guney Kafkasya (the South Caucasus from the Perspective of Turkish Foreign Policy), Istanbul: Bağlam Publication [In Turkish].
Godet, M. & Durance, P. (2011). Strategic foresight for corporate and regional development. DUNOD–UNESCO– Paris: Fondation Prospective et Innovation.
Udwadia, F. E. & Trifunac, M. D. (1973). “Ambient Vibration Test of Full Scale Structures,” of the 5th World Conf. On Earthquake Engineering, Rome, PP. 69-74
Goksel, D. N. (2008), “Turkey's Policy towards the Caucasus”. In: Caucasus Neighborhood: Turkey and the Sought Caucasus. Yerevan: Caucasus Institute.
Karagiannis, E. (2002). Energy and Security in the Caucasus, London: Routledge.
Leckie, C. A. (2005). the Nagorno-Karabakh Conflict: Obstacles and Opportunities for a Settlement, Masters of Arts Thesis in Political Science, Virginia Polytechnic Institute and State University.
Minasyan, S. (2010). Nagorno-Karabakh after Two Decades of Conflict: is Prolongationof the Status Quo Inevitable?. Caucasus Institute Research Papers,Yerevan: Caucasus Institute.
Robins, R (1994). the New Central Asia and its Neighbors. London: RIIA Printer.
Rustemov, R. (2008). Azerbaycan Dıs Politikasında Kimlik, Tehdit Algılaması ve Guvenlik Yaklasımları (Identity, Threat Detection and Security Approaches inthe Azerbaijan Foreign Policy),D. Thesis, Ankara University [In Turkish].
Sargsyan, T. (2012). “Armenia’s Relations with Russia, EU and the USCannot Contradict Each Other”, Available at: http://www.armradio.am/eng/news/?part=pol&id=23071(Accessed on 2012).
Sen, L. (2008). Soğuk Savas Sonrası Turkiyenin Guney Kafkasya Politikası (Turkey's South Caucasus policy after the Cold War). Master Thesis, Atılım University [In Turkish].
)