عراق جامعه ای پیچیده و چندوجهی دارد. تحلیل گران عموما در زمینه تحلیل این جامعه با دشواری های بسیاری روبرو هستند. رفتارهای بعضا متناقض و غیرقابل پیشبینی از این جامعه به کرات دیده شده است. پژوهش حاضر به دنبال احصا منابع و مبادی شناختی جامعه عراق در حوزه سیاسی- اجتماعی است. پرسش اصلی پژوهش این است که منابع و منطق شناختی جامعه عراق در قالب چه مولفه ها و شاخص هایی قابل شناسایی و مفصل بندی است و آیا می توان چارچوبی را برای تحلیل این منطقه و ساختار روان-جامعه شناختی ارائه نمود؟ از دید نگارندگان، مبانی و منابع شناختی-ادراکی جامعه عراق در پنج حوزه به هم تنیده قابل تحلیل است: اسلامی؛ ناسیونالیسم عراقی؛ سوسیالیستی؛ (پست) مدرنیستی؛ و تاریخی. برای درک و یا حتی آیندهپژوهی هر پدیده و روند سیاسی- اجتماعی در عراق ناگزیر باید به سراغ این مبادی رفته و در نسبت با آنها به تحلیل مقولات پرداخت. به عنوان یک مطالعه موردی در این جستار مساله اشغال عراق، کیفیت برخورد جامعه عراقی با این موضوع و نیز نتایج و برایندهای آن برای جامعه عراق اعم از نخبگان، جامعه مدنی و تودهها مورد بررسی قرار خواهد گرفت.