بررسی تأثیر سوگیری‌های شناختی در تصمیم‌گیری راهبردی امنیتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشگر، پژوهشکده امنیت داخلی، پژوهشگاه دفاع مقدس، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران

2 استادیار، پژوهشکده امنیت داخلی، پژوهشگاه دفاع مقدس، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر سوگیری‌های شناختی در فرایند تصمیمات راهبردی امنیتی با تمرکز بر بعد تصمیم‌گیری راهبردی و به منظور پاسخ به این پرسش که کدام سوگیری‌‌های شناختی بیش‌ترین تأثیر را بر این بعد دارند، انجام گرفت. نوع پژوهش از لحاظ ماهیت، توصیفی و از لحاظ هدف، کاربردی است. روش پژوهش آمیخته است. جامعۀ آماری شامل خبرگان و کارشناسان امنیتی و راهبردی و در حوزۀ روانشناسی و علوم شناختی با تحصیلات کارشناسی ارشد و دکتری است که دارای تجربه و مسئولیت در حوزۀ امنیتی یا روانشناختی بودند. نمونه‌ها با توجه به ملاک‌های ورود، به‌صورت هدفمند تا رسیدن به سطح اشباع نظری انتخاب شدند. در‌ این پژوهش از روش تحلیل اسنادی برای بررسی منابع و متون مرتبط و از روش میدانی (پرسشنامه و مصاحبه) برای کسب نظرات و آرای خبرگان استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌های گردآوری‌شده از میانگین، انحراف معیار، خطای استاندارد، آزمون ناپارامتری فیشر و نرم افزار SPSS-24 استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که در تصمیمات راهبردی امنیتی به ترتیب کدام سوگیری‌های شناختی بیش‌ترین تأثیر را در بعد تصمیم‌گیری راهبردی دارند. براساس نتایج پژوهش، مشخص گردید که از میان سوگیری‌های شناخته‌شده تا به امروز، موثرترین سوگیری‌ها بر بعد تصمیم‌گیری راهبردی تصمیمات راهبردی کدامند. پیشنهاد می‌شود در پژوهش‌های آتی تأثیر سوگیری‌های مهم به‌دست‌آمده از این پژوهش، در یک ارگان امنیتی مشخص یا یک بحران اجتماعی خاص بررسی شود.

کلیدواژه‌ها