شناسایی پیشران‌های کلیدی منازعه در غرب آسیا و تهیه سبد سناریو

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، مرکز اسناد فرهنگی آسیا، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

2 دکترای روابط بین الملل، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

منطقه غرب آسیا به دلایل مختلف ایدئولوژیکی، ژئوپلیتیکی، اقتصادی و سیاسی همواره عرصه منازعه و بحران بوده است. علل مختلفی در ارتباط با رفتار منازعه آمیز بازیگران مختلف محلی تا جهانی در این منطقه ذکر شده است. بر همین اساس، مقاله حاضر سعی دارد به سه سؤال اساسی در این زمینه پاسخ دهد: اول، پیشران‌های کلیدی منازعه در منطقه غرب آسیا کدام‌اند؟، دوم، سناریوهای محتمل منازعه در این منطقه کدام‌اند؟ و سوم، استراتژی‌های بهینه حل منازعه در این منطقه کدام‌اند؟. پژوهش حاضر از نظر نوع، کاربردی و از نظر ماهیت و روش از نوع آینده‌پژوهی و تحلیلی است. در جهت پاسخ به سؤال‌های پژوهش ابتدا سعی شد پیشران‌های منازعه با رجوع به متخصصان این حوزه و تحلیل یافته‌ها با استفاده از نرم‌افزار میک مک شناسایی شوند. پس از شناسایی پیشران‌های کلیدی، سناریوهای قوی توسط نرم‌افزار سناریوویزارد مشخص شدند. از مجموع 876 وضعیت حاکم بر صفحه سناریو، 592 وضعیت بحرانی (67.5 درصد)، 284 وضعیت ایستا (32.4 درصد) و 12 وضعیت مطلوب (0.1 درصد) بودند. بنابراین، وضعیت‌های بحرانی، بخش عمده‌ای از صفحه سناریو را به خود اختصاص دادند. در نهایت با در نظر گرفتن محتمل‌ترین سناریوها و با تأکید بر پیشران‌های کلیدی منازعه در غرب آسیا، راهبردهایی برای رفع علل منازعه ارائه شد.

کلیدواژه‌ها